Kujawy

Każdy region naszego kraju posiada swoją nazwę, zwyczaje, obrzędowość, tradycje, sztukę. Ma swoistą muzykę i tańce. Owa odrębność sprawia, że mieszkańcy danego regionu utożsamiają się z kulturą ludową. Zainteresowanie historią regionu, jego kulturą, obyczajowością świadczy o powrocie do swoich korzeni. Kujawiacy zawsze postrzegani byli jako odrębna grupa etnograficzna. Sądzimy, iż warto bliżej zapoznać się z naszymi tradycjami, gdyż są one bardzo bogate, a wierzenia ludowe zawierają wiele życiowych mądrości aktualnych również dziś.

Granica Kujaw przebiega na lewym brzegu Wisły, od ujścia Skrwy na południu, po ujście Wdy na północy. Dalej na zachód do Koronowa i Nakła po Pakość do linii Noteci. Tam skręca na zachód od tej rzeki, biegnie przez jezioro Trląg, zataczając łuk przecina lasy strzeleńskie, dochodzi do jeziora Skulskiego i górną Notecią biegnie dalej obejmując jezioro Brdowskie, Chodecz i Lubień, aby dojść poprzez Skrwę do Wisły.

Na obszarze Kujaw można spotkać wzniesienia morenowe oraz wały piaszczysto-żwirowe będące częścią krajobrazu polodowcowego, przecinanego głębokimi rynnami jeziornymi. Z liczby około 600 jezior największym jest Gopło (2340 ha, dł 24 km, szerokość 0,5-3 km), następnie jezioro Głuszyńskie, Chodeckie, Modzerowskie, Borzymowskie i Rakutowskie. Wał utworów kredowych - tzw. Garb Kujawski - stanowi w podłożu przedłużenie Gór Świętokrzyskich.

Kujawy leżą pomiędzy trzema regionami: Wielkopolską, Pomorzem i Mazowszem, w strefie krajobrazowej wielkich dolin na obszarze lewobrzeżnej części nadwiślańskiej, na południe od Wisły pod Fordonem. Wzdłuż Wisły ciągną się kotliny: wrocławska i toruńska. Charakterystyczną cechą krajobrazową kotlin nadwiślańskich są pola piasków, które tworzą wydmy. Pomiędzy kotlinami nadwiślańskimi a Doliną Noteci znajduje się Wysoczyzna Kujawska. W jej obrębie wyróżnić można część północną, nazwaną Równiną Inowrocławską. Jest to teren równinny wysokości 75-90 m n.p.m. urozmaicony przez pojedynczo występujące pagórki. Druga część wysoczyzny stanowi Pojezierze Kujawskie. Wzniesienia sięgają tu 100, a nawet 140 m n.p.m.
Kujawy należą do regionów o najniższej lesistości (obecnie lasy to 15% powierzchni). Sieć rzeczna jest również uboga, dużo jest natomiast cieków, rowów, które funkcjonują okresowo. Przyczyną ich okresowości jest stosunkowo niska suma rocznych opadów, nie przekraczająca 500 mm.

Kujawy to tereny rolnicze. Rolnicy zajmują się uprawą buraków cukrowych, zbóż i rzepaku.
Bogactwem naturalnym Kujaw jest sól kuchenna i potasowa, znajdująca się pod utworami lodowcowymi, a w utworach trzeciorzędowych tkwią pokłady węgla brunatnego. Kopalnia soli znajduje się w Inowrocławiu. W rejonie kujawskim produkuje się sodę (Janikowo), tłuszcze spożywcze (Kruszwica), cukier (Brześć Kujawski), artykuły metalowe, farby, nawozy azotowe oraz wykładziny podłogowe i ścienne (Włocławek).